Kennisboost 2014: Dubbele lezing

The Ems Full Hybrid - Platformen en polders voor een estuarium in evenwicht | Jonas Papenborg en Remco van der Togt | Archiprixwinnaar 2014

Door menselijk handelen is het Eems estuarium troebel en levenloos geworden. Een ecologische en economische ramp dreigt. Het prijswinnende voorstel The Ems Full Hybrid biedt een inspirerende oplossing. Met ‘The Ems Full Hybrid’ dragen Remco van der Togt en Jonas Papenborg een oplossing aan voor het ogenschijnlijk vergeten slibprobleem in het Eems estuarium.

De historische inpolderingen van het estuarium en de jarenlange tegennatuurlijke baggerwerkzaamheden ten behoeve van de industrie hebben de Eems de laatste decennia veranderd in een uiterst troebele estuarium, met zuurstofloosheid en hoge baggerkosten ten gevolg. Het resultaat is een bijna levenloze rivier waar oplossingen uitblijven vanwege de klassieke patstelling tussen natuurontwikkeling en economische vitaliteit. Met het project ‘The Ems Full Hybrid’ zoeken de ontwerpers naar een wisselwerking tussen industrie en natuur waarbij deze elkaar niet uitsluiten, maar juist versterken. De oplossing voor het estuarium moest daarom zowel meer ruimte geven aan het estuarium, als de doorvaarbaarheid van de kolossale schepen garanderen.

Met de voorgestelde introductie van afgedankte boorplatformen in de monding van de Eems, wordt niet alleen de instroom van sediment beperkt, maar krijgt ook de kwakkelende metaalindustrie in de Eemsmond een gigantische impuls. Benedenstrooms zorgt de toevoeging van nieuwe getijdepolders voor een verbreding van de vaargeul, zodat hier het sediment de kans krijgt om te bezinken. Daarnaast bieden de getijdepolders mogelijkheden om nieuwe economische activiteiten te ontplooien in het desolate Rheiderland.Stapsgewijs en aansluitend op de dynamiek van economie en estuarium helpen deze nieuwe elementen het natuurlijk evenwicht te herstellen en zorgen zelfs voor het ontstaan van compleet nieuwe industrieën. Het resultaat is een ‘hybride’ Eems, een estuarium waar de natuur weer van UNESCO-niveau is en waar de economische vitaliteit van de regio naar een hoger niveau wordt gestuwd.

Jonas Papenborg en Remco van der Togt werken sinds hun studie landschapsarchitectuur aan de Universiteit van Wageningen intensief samen. De afgelopen jaren hebben zij, naast de ‘Ems Full Hybrid’, onderzoek gedaan naar het landschapsarchitectonisch erfgoed van Staatsbosbeheer onder de naam ‘Landschapsplan Nederland’ en in samenwerking met Alterra een toekomstvisie opgesteld voor het Zeeuwse kustdorp Renesse. 
Inmiddels werkt Jonas als docent-onderzoeker bij de Delta Academy in Zeeland en Remco als landschapsarchitect bij Strootman Landschapsarchitecten. Sinds het winnen van de nationale Archiprix  2014 met ‘The Ems Full Hybrid’ hebben de noorderling en de Randstedeling de handen ineengeslagen onder de naam ‘Studio Hybrid Landscapes’. Hiermee proberen ze thema’s te verweven en traditionele scheidingen te doorbreken door vernieuwend onderzoek en inspirerende onderwerpkeuze. Momenteel richten ze zich vol op het Eems estuarium en nodigen ze iedereen uit om samen met hen het gebied op de kaart te zetten en te veranderen van een vergeten regio - in de marges van Nederland en Duitsland - naar een innovatief hybride landschap waar ecologie en economie elkaar tot ongekende hoogten stuwen.

KAARTJES VOOR DEZE LEZINGEN ZIJN HIER TE KOOP! 

Bestemming Sloterdijk | Iris Wijn en Angela Sondervan | Stedelink

Sloterdijk is een plek die een steeds belangrijkere positie inneemt binnen de Metropoolregio Amsterdam. Tegelijkertijd is de openbare ruimte en functionaliteit van de plek aan vergaande herziening toe. In plaats van de huidige situatie van leegstand en lege ruimte te problematiseren, onderzocht Iris Wijn welke functies en ruimten nodig zijn om de plaatswaarde van Sloterdijk te verhogen, een stedelijk weefsel te realiseren en aanhechting met de omgeving te creëren. Om Sloterdijk te kunnen ontwikkelen van knooppunt tot bestemming is de focus gelegd op lokale verbindingen, openbare ruimte en specifieke oplossingen voor wonen in een utilitair gebied. Tijdens deze presentatie zal naast de inhoudelijke aspecten van het project ook de methodiek worden toegelicht die is gebruikt tijdens het ontwerpproces. 

Stedelink is een ontwerpbureau dat door middel van ontwerpend onderzoek antwoord geeft op complexe ruimtelijke opgaven. Stedelink bestaat uit Iris Wijn en Angela Sondervan. Iris Wijn is stedenbouwkundige, opgeleid aan de Academie van Bouwkunst Amsterdam. Ze behaalde daarnaast een bachelor in bouwmanagement/bouwkunde aan de HTS Haarlem. Angela Sondervan is schrijver, criticus en architectuurhistoricus. Ze studeerde aan de Universiteit van Amsterdam en behaalde daar ook een bachelor in Algemene Cultuurwetenschappen. Bovendien is ze opgeleid als HTS-bouwkundige.