Open Monumentendag 2016: Iconen & Symbolen
Zaterdag 10 september vierde Groningen haar 21ste editie van Open Monumentendag. Het landelijke thema dit jaar was Iconen en Symbolen, beelden en tekens met een bijzondere betekenis.

In samenwerking met de beheerders van de deelnemende gebouwen is een veelzijdig programma samengesteld met voor elk wat wils. Zo kon u onder deskundige leiding een aantal gebouwen bezoeken met historische (stuc) plafonds, vaak versierd met bijzondere ornamenten, figuurtjes en symbolen. Ook was er een rondleiding door een van de oudste huizen van de stad, waren er tochten langs de historische ijzerconstructies van de perronkappen op het Groninger Hoofdstation en kon u mee met een rondleiding langs bijzondere kunst op straat. RHC Groninger Archieven gaven workshops over Panden-onderzoek op een bijzondere locatie. En ook aan onze buitenlandse inwoners en gasten was gedacht: voor het eerst konden ook zij kennismaken met monumentaal Groningen: er was voor het eerst een Engelstalige flyer verkrijgbaar en waren er twee speciale rondleidingen in het Engels.
Traditiegetrouw zijn de belangrijkste historische gebouwen in en buiten de stad weer open voor het publiek. Nieuw dit jaar zijn pakhuis Libau aan het Hoge der A en Wall House 2 aan het Hoornsemeer: de laatste opende 10 september voor het eerst sinds lange tijd haar deuren weer voor het publiek, als icoon van moderne architectuur. Alle activiteiten en rondleidingen waren gratis, tenzij anders vermeld.
De dag is prima verlopen met overal veel bezoekers. Circa 12.000 in totaal. Opvallend was dat zeker driekwart niet uit Groningen kwam, maar uit de rest van het land. Ook opvallend veel buitenlandse studenten, die voor het eerst kennis konden maken met de Groninger Monumenten! De Engelse flyer was een uitkomst! Ook de Engelstalige rondleidingen deden het erg goed.
Programmafolder Open Monumentendag Groningen
De programmafolder was vanaf woensdag 31 augustus gratis af te halen bij de VVV, het Gemeentelijk Informatiecentrum, de Openbare Bibliotheken, de gemeentelijke balies aan het Gedempte Zuiderdiep 98 en het Harm Buiterplein 1 en op Open Monumentendag zelf in de Martinikerk. U kunt het programma ook downloaden via www.groningen.nl/monumenten.
PLAFONDTOCHTEN (wandelend of per fiets)
Tijdens deze tochten bezoekt u onder deskundige leiding een aantal bijzondere en mooi versierde (stuc)plafonds in zowel privé-woonhuizen als in openbare, monumentale panden in en rondom de binnenstad van Groningen. Vaak zitten deze plafonds vol symboliek al naar gelang van de wensen van de opdrachtgevers, bijvoorbeeld de vier jaargetijden, de vier elementen, welvaart en harmonie.
TIJD: vertrektijden worden eind aug. bekendgemaakt via groningen.nl/monumentenDUUR: circa 1,5 uur
VERZAMELPUNT: Martinikerk
OPGAVE VERPLICHT: via T 06 - 42 69 46 66 (max. 15 personen per groep, vol=vol)
BEZICHTIGING DUBBELE VILLA'S NASSAULAAN
De monumentale dubbele villa's van architect en Ploeglid Egbert Reitsma (1892-1976) zijn bijzondere voorbeeldenvan de bouwstijl van de Amsterdamse School in Groningen. Ze zijn van grote cultuurhistorische en architectonische waarde en ook het ontwerp is van hoogwaardige esthetische kwaliteit. De villa’s worden toegelicht door kleindochter en interieurontwerper Frederiek Reitsma. Tenminste één villa is ook van binnen te bezichtigen.
ORGANISATIE: Stichting Egbert ReitsmaTIJD: 11.00 en 13.00 uur
DUUR: max. 1,5 uur
LOCATIE: Nassaulaan 6
OPGAVE VERPLICHT: via T 06 - 42 69 46 66 (max. 20 personen per groep, vol=vol)
WORKSHOPS ‘PANDENONDERZOEK’ OP LOCATIE: DE DRIE VLASBLOMMEN
In het monumentale huis De Drie Vlasblommen aan het Hoge der A geeft Sebastiaan Vos van RHC Groninger Archieven drie workshops 'Pandenonderzoek'. De archieven beschikken over bouwdossiers van elk adres in de stad. Deze geven veel informatie over de betreffende panden. Op deze bijzondere locatie wordt uitgelegd hoe je via archiefonderzoek, zowel thuis vanachter de computer als op bezoek bij de Groninger Archieven, allerlei wetenswaardigheden kunt vinden over huizen in de stad. Wanneer is een woning gebouwd? Wie hebben er gewoond? Wat is er aan de inrichting veranderd? Is er nog iets bijzonders gebeurd in het pand? En passant krijgt u tijdens de workshops natuurlijk ook bijzondere informatie over de locatie zelf, De Drie Vlasblommen.
ORGANISATIE: RHC Groninger ArchievenTIJD: 11.30, 13.00 en 14.30 uur
DUUR: max. 1 uur
LOCATIE: Hoge der A 7
OPGAVE VERPLICHT: via RHC Groninger Archieven, T 050- 599 2000 (max. 15 deelnemers per workshop, vol=vol)
GRONINGEN, EEN KLEINE METROPOOL
De stad Groningen was meermaals betrokken bij internationale handelingen en gebeurtenissen. In de 14de eeuw werd ze lid van de Hanze, een machtig netwerk van handelssteden rondom de Oost- en Noordzee. Als vestingstad weerstond ze in 1672 aanvallen van troepen uit Münster en Keulen. In de 19de eeuw ontpopten stad en provincie zich tot een Graanrepubliek. In de markante Korenbeurs werden toentertijd de wereldprijzen voor graan bepaald. In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog, tijdens de bevrijding, werd de historische binnenstad zwaar beschadigd. Zowel oude als moderne architectuur zijn goed vertegenwoordigd in Groningen, de stad absorbeerde en verwerkte vele nationale en internationale architectuurstijlen: Renaissance-, Neoklassieke-, Art Nouveau, Amsterdamse School-, Moderne- en Postmoderne architectuur. Talrijke bouwwerken in Groningen zijn ware architectonische iconen, ze illustreren dat Groningen met recht een kleine metropool genoemd kan worden.
RONDLEIDING: Jaap EkhartTIJD: 13.00
DUUR: max. 1,5 uur
VERZAMELPUNT: Martinikerk
OPGAVE VERPLICHT: via 06 - 42 69 46 66 (max. 20 personen per groep, vol=vol)
NB: Er is ook een Engelstalige rondleiding, om 15.00 uur.
STILSTAAN BIJ STAAL, Rondleiding langs de constructies van de perronkappen van het NS-Hoofdstation
De spoorlijnen, het emplacement, de perrons en de perronkappen worden vóór, bij en na de bouw van het huidige monumentale stationsgebouw in 1896 stapsgewijs toegevoegd, als een soort technische stedenbouw. In 1928 wordt het station vergroot: het nieuwe derde perron is bereikbaar via een voetgangersbrug en gekoppeld aan een seinhuis. De spoorwegingenieurs bouwen vooral met staal, gietijzer en smeedijzer. Tijdens de rondleiding langs de verschillende constructies, probeert Johan van de Beek, bouwkundig ingenieur en architect, de wirwar van onderdelen te ontrafelen en aan te wijzen wat er nog te zien is van 1868, van vóór 1892 en van daarna.
RONDLEIDING: Johan van de Beek
TIJD: 11.00 uur (bij voldoende aanmeldingen ook om 13.00 uur)
DUUR: circa 1 uur
VERZAMELPUNT: bij de lantaarn in de stationshal
OPGAVE VERPLICHT:via 06 - 42 69 46 66 (max. 15 personen per groep, vol=vol)
HEEMSCHUTWANDELING NAAR HET HINCKAERTSHUIS
De provinciale commissie van de erfgoedvereniging Bond Heemschut organiseert twee wandelingen naar het Hinckaertshuis, een van de oudste huizen van de stad Groningen. Hier leiden de huidige bewoners u graag rond door dit van oorsprong middeleeuwse huis. Het Hinckaertshuis is ontstaan uit een steenhuis, dat aan het eind van de 13de eeuw gebouwd werd. In het huis hebben achtereenvolgende bewoners hun sporen nagelaten. Bijzonder is dat het vanaf de 13de eeuw tot op heden steeds bewoond is (geweest).
ORGANISATIE: Heemschut
TIJD: 11.30 en 14.30 uur
DUUR: circa 1 uur
OPGAVE EN START: de Heemschutstand in de Martinikerk (max. 20 personen per groep, vol=vol)
KUNST-OP-STRAAT WANDELING VAN HET CBK
Tijdens de Open Monumentendag gaat u onder leiding van een deskundige gids van het Centrum Beeldende Kunst op zoek naar iconen en symbolen die zijn verwerkt in kunstwerken op straat. Het startpunt van de wandeling is het Tschumipaviljoen aan het Hereplein. Via een route over de singels loopt u langs enkele juweeltjes. Het eindpunt van de wandeling is Ultra,bij het Cascadecomplex.
ORGANISATIE: CBK Groningen
TIJD: 11.00 uur DUUR: circa 1,5 uur
VERTREKPUNT: Tschumipaviljoen, Hereplein
KOSTEN: € 7,50 p.p.
OPGAVE: via de website cbkgroningen.nl (max. 15 personen per groep, vol=vol)